|
Cập nhật: 3/4/2013 - 12:17:32 AM
| ||||
GS. TS. Lưu Vân Lăng
(Nguyễn Danh Khuê) (1928-1997) Bút danh: Lưu Vân Lăng, Vân Lăng Sinh năm: 1928, tại Nghệ An Công tác tại Viện Ngôn ngữ học từ 1964 đến 1997 GS.TS Lưu Vân Lăng tên thật là Nguyễn Danh Khuê, sinh ngày 5 tháng 1 năm 1928 tại xã Yên Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Trong cuộc đời hoạt động khoa học của mình, GS TS Lưu Vân Lăng đã: - Là một trong những người khởi đầu việc xây dựng ngành nga ngữ học ở nước ta. - Là một trong các tác giả đầu tiên viết giáo trình ngôn ngữ học ở bậc đại học. - Là một trong các tác giả các công trình về thuật ngữ. - Là người đã dành tâm huyết cho việc nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt theo quan điểm "tầng bậc có hạt nhân". Các công trình khoa học đã công bố: 1. Tự học tiếng Nga / Lưu Vân Lăng. - H. : Hội Việt Xô hữu nghị, 1955. - 106tr. T. 1 2. Tự học tiếng Nga / Lưu Vân Lăng. - H. : Hội Việt-Xô hữu nghị, 1955. - 104tr. T. 2 3. Nga văn-để nghiên cứu khoa học / Lưu Vân Lăng. - H. : ĐHTH, 1956. - 156tr. 4. Nghiên cứu hình thái học tiếng Nga / Lưu Vân Lăng. - H. : ĐHTH Hà Nội, 1956. - 160tr. 5. Tự học tiếng Nga / Lưu Vân Lăng. - H. : Hội Việt-Xô hữu nghị, 1956. - 144tr. T. 3 6. Nghiên cứu vấn đề Ngôn ngữ thuộc thượng tầng kiến trúc hay không? / Lưu Vân Lăng // Tập san Văn Sử Địa. - 1957. - số 32, tr.: 19-37; 34, tr.: 31-42; 36, tr.: 32-47. - 1958. - số 37, tr.: 64-72; số 38, tr.: 24-33; số 39, tr.: 19-32. 7. Tự học tiếng Nga / Lưu Vân Lăng. - H. : Hội Việt-Xô hữu nghị, 1957. - 176tr. T. 4 8. Khái luận ngôn ngữ học / Lưu Vân Lăng (đồng tác giả). - H. : Giáo dục, 1960. - 285tr ; 20cm. 9. Nghiên cứu các phạm trù nhỏ trong danh từ tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // HNKH Khoa Ngữ văn ĐHTH Hà Nội. - 1960. 10. Xây dựng ngôn ngữ dân tộc là nhiệm vụ của mọi người / Lưu Vân Lăng // Báo Nhân dân. - 1960. 11. Qui tắc phiên thuật ngữ khoa học nước ngoài ra tiếng Việt / Lưu Vân Lăng (đồng tác giả). - H. : KHXH, 1966. - 16tr. 12. Hệ thống ngữ pháp tiếng Việt trên quan điểm ngữ đoạn tầng lớp : BCKH / Lưu Vân Lăng // Viện Nghiên cứu phương pháp và chương trình. - H.: Bộ Giáo dục, 1968. 13. Về vấn đề dùng thuật ngữ khoa học nước ngoài / Lưu Vân Lăng // Về vấn đề dùng thuật ngữ khoa học nước ngoài. - H. : KHXH, 1968. - tr.: 17-156. BCKH tại Hội nghị ’Thuật ngữ Khoa học toàn quốc’, H., 1964. 14. Thuật ngữ ngôn ngữ học Nga-Việt / Lưu Vân Lăng trưởng ban hiệu đính. - H. : KHXH, 1969. - 124tr; 19cm. 15. Nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt trên quan điểm ngữ đoạn tầng bậc có hạt nhân / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1970. - số 3. - tr.: 49-62. 16. Các đơn vị cú pháp / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ học đại cương. - H. : ĐH và THCN, 1970. - tr.: 11-361. 17. Thuật ngữ âm nhạc / Lưu Vân Lăng, (đồng tác giả). - H. : Văn hoá, 1970. 18. Lí luận ngữ pháp học / Lưu Vân Lăng. - H. : ĐHSP Ngoại ngữ Hà Nội, 1971. - 98tr. 19. Tình hình và xu hướng phát triển thuật ngữ tiếng Việt trong mấy chục năm qua / Vân Lăng, Như Ý // Ngôn ngữ. - 1971. - số 1. - tr.: 44-54. 20. Tiếng là đơn vị cơ sở trong ngữ pháp tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1972. 21. Từ tổ hay cụm từ đến không phải là một cấp đơn vị cú pháp : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1973. 22. Về vấn đề ranh giới từ trong tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1974. 23. Một số mâu thuẫn trong quan niệm ’cụm từ là trung tâm của ngữ pháp tiếng Việt’ / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1975. - số 1. - tr.: 35-44. 24. Chuẩn hoá và thống nhất thuật ngữ khoa học trong cả nước / Lưu Vân Lăng // Thống nhất đất nước trên cơ sở chủ nghĩa xã hội. T.2. - Tp.HCM : Viện Khoa học xã hội Tp. Hồ Chí Minh, 1976. - tr.: 191-198. 25. Chuyển chữ Nga sang chữ Việt / Lưu Vân Lăng // Tiêu chuẩn nhà nước, TCVN 2243-77. - 1977. 26. Thống nhất quan niệm về tiêu chuẩn của thuật ngữ khoa học / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1977. - số 1. - tr.: 1-11. 27. Về vấn đề xây dựng thuật ngữ khoa học / Lưu Vân Lăng // Về vấn đề xây dựng thuật ngữ khoa học. - H. : KHXH, 1977. - tr.: 25-168. 28. Thử đưa lí luận tín hiệu điển hình với nghĩa hạt nhân vào từ điển học : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Ngôn ngữ học ngành đại học lần thứ nhất. - Tp.HCM, 1978. Cũng đăng trong ’Một số vấn đề ngôn ngữ học Việt Nam’, H. ĐH và THCN, 1981, tr.: 298-311. 29. Từ và các đơn vị dưới từ trong tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1978. 30. Về vấn đề chuẩn hoá chính tả / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1979. - số 3-4. - tr.: 180-183. Tham luận tại Hội nghị ‘Chuẩn hoá chính tả và thuật ngữ khoa học, 1978-1979’. 31. Từ điển thuật ngữ khoa học xã hội Nga-Pháp-Việt / Lưu Vân Lăng hiệu đính. - H. : KHXH, 1979. - 161tr; 19cm. 32. Cần phân biệt ’Hình’ (trong từ vựng) với ’Tiếng’ (trong ngữ pháp) / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1980. - số 4. - tr.: 29-33. 33. Một số mâu thuẫn khi xếp các đơn vị ngữ pháp vào các bình diện đối lập nhau : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Ngữ pháp tiếng Việt. H.: Viện Ngôn ngữ học, 1981. 34. Nhìn lại tình hình nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt trong thời gian qua : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Ngữ pháp tiếng Việt. H. : Viện Ngôn ngữ học, 1981. 35. Những cơ sở của lí thuyết tầng bậc hạt nhân trong ngôn ngữ : BCKH / Lưu Vân Lăng // Viện Tiếng Tiệp và Trung tâm nghiên cứu các ngôn ngữ nước ngoài thuộc Viện HLKH Tiệp Khắc. - 1981. (Bằng tiếng Pháp). 36. Thử đưa lí thuyết tầng bậc hạt nhân vào việc giảng dạy tiếng Việt cho người nước ngoài : BCKH / Lưu Vân Lăng // Kỉ yếu HNKH kỉ niệm 25 năm thành lập trường ĐHTH Hà Nội, Khoa tiếng Việt tổ chức. - 1981. - tr.: 22. 37. Xác định quan niệm từ, ngữ trong tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt về mặt từ ngữ. T.2. - H. : KHXH, 1981. - tr.: 9-15. 38. Về vấn đề dạy tiếng Việt cho học sinh các dân tộc thiểu số : BCKH / Lưu Vân Lăng // Kỉ yếu Hội nghị khoa học về Vấn đề dạy tiếng Việt cho học sinh các dân tộc thiểu số. H. : Bộ Giáo dục, 1982. 39. Đơn vị cú pháp trực tiếp trên từ là ngữ : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Ngôn ngữ học Xô-Việt. - M. - 1983. (Bằng tiếng Nga). 40. Một số ý kiến về việc giảng dạy ngữ pháp tiếng Việt trong các trường phổ thông : BCKH / Lưu Vân Lăng // HNKH Dạy và học tiếng Việt trong nhà trường. Tp.HCM : ĐHSP Tp. HCM - Sở Giáo dục Tây Ninh, 1983. 41. Vì tương lai con em chúng ta, hãy giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt / Lưu Vân Lăng // Báo Khoa học và đời sống. - 1983. 42. Đối chiếu các ngôn ngữ khác nhau về mặt từ vựng trên quan điểm tín hiệu điển hình : BCKH / Lưu Vân Lăng // Kỉ yếu Hội thảo quốc tế lần thứ IV về vấn đề đối chiếu ngôn ngữ. - Bungari : Xôphia, 1984. - tr.: 103. 43. Vị trí của từ và những đơn vị cấu tạo từ trong hệ thống ngôn ngữ / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1984. - số 3. - tr.: 51-59. 44. On multi-strata nuclear grammar / Lưu Vân Lăng // Social Sciences. - 1985. - số 2. - tr.: 78-91. Cũng đăng trong ‘Sciences sociales’, 1985, s. 2, tr.: 80-94. Tên bài dịch ra tiếng Việt: Về ngữ pháp tầng bậc hạt nhân. 45. Cú là đơn vị chuyển tiếp từ ngữ sang câu / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1985. - số 4. - tr.: 30-32. 46. Con đường xây dựng hệ thống các đơn vị ngữ pháp / Lưu Vân Lăng // Những vấn đề ngôn ngữ về các ngôn ngữ phương Đông. - H. : Viện Ngôn ngữ học, 1986. - tr.: 151-157. 47. Về vấn đề xây dựng thuật ngữ khoa học : Luận án Phó tiến sĩ khoa học ngữ văn / Lưu Vân Lăng. - H. : Viện Ngôn ngữ học, 1987. - 155tr ; 30cm. 48. Những vấn đề ngữ pháp tiếng Việt / Lưu Vân Lăng (chủ biên). - H. : KHXH, 1988. - 184tr ; 19cm. 49. Về nguyên tắc phân định từ loại tiếng Việt / Lưu Vân Lăng // Tiếng Việt và các ngôn ngữ Đông Nam Á. - H. : KHXH, 1988. - tr.: 108-116. 50. The theory of typical sign with nuclear meaning in semantics and lexicography / Lưu Vân Lăng // Social Sciences. - 1989. - số 1-2. - tr.: 44-61. Tên bài dịch ra tiếng Việt: Lí luận tín hiệu điển hình với nghĩa hạt nhân trong ngữ nghĩa học và từ điển học. 51. Nguyên tắc xếp loại các từ tiếng Việt : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội thảo ngôn ngữ học Xô-Việt "Cái mới trong nghiên cứu tiếng Việt và các ngôn ngữ khác ở Đông Nam Á”. - M. - 1989. - tr.: 67-71. (Bằng tiếng Nga). 52. Trạng ngữ có phải là thành phần ngoài nòng cốt câu hay không? : BCKH / Lưu Vân Lăng // HNKH Ngôn ngữ và đời sống xã hội-văn hoá. - H. : Viện Ngôn ngữ học-Tạp chí Ngôn ngữ, 1990. - tr.: 16. 53. Áp dụng lí thuyết tầng bậc hạt nhân vào việc giảng dạy ngữ pháp ở nhà trường : BCKH / Lưu Vân Lăng // Kỉ yếu HNKH quốc tế ‘Language education: Interaction and development’. - Tp.HCM, ĐHSP Huế và Hội Ngôn ngữ học Việt Nam. - 1991. - tr.: 84. 54. Áp dụng lý luận tín hiệu điển hình với nghĩa hạt nhân vào từ điển tường giải / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1991. - số 2. - tr.: 32-39. 55. On the viewpoint regarding functional grammar / Lưu Vân Lăng // Social Sciences. - 1992. - số 3. - tr.: 35-43. Tên bài dịch ra tiếng Việt: Về một quan điểm ngữ pháp chức năng. 56. Một số ý kiến thêm về vấn đề cải tiến chữ quốc ngữ : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội thảo về sự La tinh hoá tiếng Việt, Câu lạc bộ Italo-Iberico, 1992. 57. Đọc cuốn ’Tiếng Việt-sơ thảo ngữ pháp chức năng’ của Cao Xuân Hạo / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1992. - số 1. - tr.: 57-61. Cũng đăng trong ’Ngôn ngữ và đời sống’ . H.: Hội Ngôn ngữ học Việt Nam, 1992, tr.: 67-68. 58. Nguyên tắc xác định hệ thống thành tố cú pháp : BCKH / Lưu Vân Lăng // Hội nghị Khoa học Viện Ngôn ngữ học. - 1992. 59. Về cách viết tên riêng nước ngoài trong Từ điển bách khoa : BCKH / Lưu Vân Lăng // HNKH Trung tâm Quốc gia biên soạn Từ điển bách khoa. - 1992. 60. Lí luận dịch thuật trước hiện tượng di chuyển, đảo thành tố cú pháp : BCKH / Lưu Vân Lăng // HNKH Những vấn đề ngôn ngữ và dịch thuật. - H. : Hội Ngôn ngữ học Việt Nam-ĐHSP Ngoại ngữ Hà Nội, 1993. 61. Những vấn đề ngữ pháp tiếng Việt hiện đại : thành tố cấu tạo câu / Lưu Vân Lăng (chủ biên). - H. : KHXH, 1994. - 210tr ; 19cm. 62. Hệ thống thành tố cú pháp với nòng cốt câu / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1995. - số 1. - tr.: 1-10. 63. Không nên nhầm lẫn phần đề là trạng đề với trạng ngữ đảo / Lưu Vân Lăng // Tiếng Việt và việc dạy tiếng Việt cho người nước ngoài. - H. : ĐHQG Hà Nội, 1997. - tr.: 145-151. 64. Một số vấn đề về loại từ trong tiếng Việt / Lưu Vân Lăng // Ngôn ngữ. - 1997. - số 2. - tr.: 23-32. Cũng đăng trong ‘Loại từ trong các ngôn ngữ ở Việt Nam’. T.1. H.: KHXH, 2000, tr.: 9-31. 65. Ngôn ngữ học và tiếng Việt / Lưu Vân Lăng. - H. : KHXH, 1998. - 464tr ; 20cm. | ||||
No comments:
Post a Comment