Trốt-xki và Xta-lin
hục hặc với nhau từ thời nội chiến sau Cách Mạng Tháng Mười. Sau khi Lê-nin mất
(1924), Trốt-xki thất thế dần rồi bị Xta-lin đuổi ra khỏi Đảng năm 1927.
Ở Pháp, Thư Điếm Lao Động (Librarie du Travail – viết tắt là LdT) không
theo Xta-lin (Đệ Tam Quốc Tế) mà theo Trốt-xki (Đệ Tứ Quốc Tế). Năm 1935 LdT còn
dám in quyển La bureaucratie stalinienne et l’assassinat de Kirov của Trốt-xki
tố cáo tệ nạn quan liêu của triều đại Xta-lin và vụ ám sát Ki-rốp.
LdT ra được khoảng 150 đầu
sách từ năm 1918 đến 1939. Tôi không có danh sách xuất bản phẩm của Ldt trong ba
năm hoạt động cuối cùng nhưng trong số 128 ấn phẩm của LdT trong giai đoạn 1918-1936
có ba tựa của Lê-nin, tám tựa của Trốt-xki và không có tựa nào của Xta-lin. Riêng
năm 1926, đang lúc rất khó sống với Xta-lin ở Nga, Trốt-xki vẫn có sách in ở LdT.
Cũng trong năm này LdT in Les Procès de la Colonisation Française (tức Bản
Án Chế Độ Thực Dân Pháp) cho Nguyễn Ái Quốc.
No comments:
Post a Comment