Saturday, 2 November 2013

Nguyên tắc đặt tên phố và công viên tại Hà Nội năm 1946 (Hoàng Thị Hằng - Cục Văn Thư và Lưu Trữ Nhà Nước)

Nguyên tắc đặt tên phố và công viên tại Hà Nội năm 1946
Send this page to somebodyPrint this pageFeedback

Năm 1946, Nhà xuất bản Đại La có trụ sở tại số 46, phố Trần Thánh Tôn, Hà Nội đã cho phát hành “Bản đối chiếu tên phố Hà Nội mới và cũ”. Theo đó, nguyên tắc đặt tên phố Hà Nội khi đó được áp dụng như sau:
 A – Tên dùng:
 1 -  Giữ nguyên tên cũ của Hà Nội 36 phố phường
 2 – Tên anh quân, danh tướng, văn gia, chiến công, các nhà cách mệnh cũ và mới.
 3 – Danh nhân ngoại quốc có liên lạc với Việt Nam: Nhâm Diêm, Tôn Trung Sơn, Yersin.
 4 – Chia ra từng khu vực ở đó các tên phố có liên lạc với nhau.
 5 – Tên vườn hoa và khu phố (cité) cũng có liên lạc với phố liền đó.

 
 Phố Cầu gỗ
 Hàng hòm


 B – Tên vườn hoaTrừ tên Pasteur, các tên vườn hoa khác hoặc là một chiến công, hoặc là một nơi hội họp lịch sử. Tên vườn hoa lại liên lạc với tên phố hoặc có ý nghĩa tượng trưng.
 Ví dụ: Vườn Chí Linh ở phố Lê Lai;
 - Vườn Bính Thân ở phố Trần Hưng Đạo;
 - Vườn Ba Đình ở phố Phan Đình Phùng;
 - Vườn Diên Hồng ở trước Bắc Bộ phủ.

 Hàng Bạc


 C – Tên phố  Các vĩ nhân danh tiếng nhất đặt tên phố to nhất.
  Tên phố liên can đến nơi có các việc đã xảy ra.
  Chia ra từng khu vực tên có liên lạc với nhau:
Khu Độc lập có:
 - Vườn Độc lập
- Vườn Dân chủ cộng hoà
- Vườn Nhân Quyền
-  Phố Hùng Vương (tượng trưng độc lập đầu tiên v.v...).
Khu Quốc Tử Giám:
- Phố Sĩ Nghiệp
- Phố Chu Văn An
- Phố Ngô Sĩ Liên v.v...
 Khu trường Đại học:
- Phố Lê Thánh Tôn
- Phố Trạng Trình
- Phố Hàn Thuyên v.v...
Quanh thành cũ:
- Các tướng: Phan Đình Phùng, Tôn Thất Thuyết, Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu.
- Khu bờ sông: các chiến công ở trên bờ sông như Bạch Đằng, Vạn Kiếp, Vân Đồn v.v...
- Các tướng đã đánh trận đó: Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật, Nguyễn Khoái v.v...
Khu hồ Hoàn Kiếm: quanh hồ có phố Lê Thái Tổ, Nguyễn Trãi, Lê Lai, Lê Thạch v.v...
Khu giải phóng có phố Giải phóng, phố Đô Lương, phố Thái Nguyên, phố Tân Trào.
D – Tên khu (cité)Quê hương các vĩ nhân hoặc tên có ý nghĩa:
Phố Trần Hưng Đạo có các khu: Tức Mạc, Kiếp Bạc.
Phố Duy Tân có khu Nam Nghĩa.
Phố Trần Thánh Tôn có khu Thiên Trường v.v...
Ngoài ra có mấy khu không liên lạc với tên phố nhưng để nhắc lại cảnh đau đớn của ách nô lệ: Cổ Am, Nghĩa Lộ v.v....

BẢN ĐỐI CHIẾU TÊN PHỐ HÀ NỘI MỚI VÀ CŨ NĂM 1946 
PHỐ MỚI
PHỐ CŨ

A
Phố  Ấu Triệu
Rue Marcel Loget

B
Phố bà Triệu
Rue Lê Lợi
Phố bà Trưng
Boulevard Rollandes
Phố bà huyện Thanh quan
Rue Mạc Đĩnh Chi
Đường Bạch Đằng
Đường cát bờ sông
Phố Bạch Thái Buởi
Rue Hilairet
Phố Bạch Vân
Cité Krug
Phố Bắc Ninh
Rue Maréchal Pétain
Phố Bảo Anh
Voie 206B
Phố Bảo Khánh
Rue Pottier
Phố Bích Câu
Rue Alexandre
Phố Bình Chuẩn
Rue Rondony
Phố Bình Chuẩn
Rue des Scaux
Phố Bùi Bá Kỳ
Rue Capitaine Brusseaux
Phố Bùi Huy Bích
Route de Sinh Từ
Phố Bùi Quang Trinh
Rue Chanceaulme

C
Phố Cao Bá Quát
Rue de Tuyên Quang
Phố Cao Thắng
Rue Destenay
Phố Cầu Đất
Digue Fellonneau
Đường Cách mệnh tháng 8
Route de Cóng Vọng
Đường Cát Linh
Route de Cát Linh
Phố Chu Mạnh Trinh
Rue Berthe de Villiers
Phố Cấm Chỉ
Rue Llonde
Phố Chùa Quan Thượng
Rue Boissière
Phố Chùa Vua
Voie 230
Phố Chả Cá
Rue de la Laque
Phố Cầu Gỗ
Rue du Pont en bois
Ngõ Châu Long
Ruelle Châu Long
Ngõ Chúc Lạc
Impasse Chúc Lạc
Phố Chân Cầm
Rue Lagisquet
Phố chợ Đồng Xuân
Rue du Riz
Phố Cổng Đục
Ruelle des Etoffres
Phố Cửa Bắc
Rue Đỗ Hữu Vị
Phố Cửa Đông
Rue Général Bichot
Phố Cửa Nam
Rue Neyret
Đường Cổ Ngư
Avenue Maréchal Lyautey
Khu Cổ Am
Cité Tràng Khánh

D
Đường Dân Quyền
Avenue Honoré Tissot
Đường Dân Quyền
Rue de la République
Đường Dân Chủ Cộng Hoà
Avenue Puginier
Phố Duy Tân
Route de Huế
Ngõ Duy Tân
Rue Sergent Giác

Đ
Đường Đại La
Route Circulaire
Phố Đào Duy Từ
Rue de l’ancien canal
Phố Đào Duy Từ
Rue Đào Duy Từ
Phố Đỗ Quyên
Rue Hà Văn Ký
Đường Đô Lương
Voie 267
Phố Đặng Tất
Rue Mme Autigeon
Phố Đặng Dung
Rue Dieulefils
Phố Đoàn Thị Điểm
Rue Auguste Tholance
Phố Đồn Thuỷ
Rue de France
Phố Đặng Đình Nhân
Rue Enseigne Hautefeuille
Phố Đặng Trần Côn
Rue Maurice Graffeuit
Phố Đặng Thái Thân
Rue Laubarède
Phố Đình Ngang
Rue Tour Citadelle
Đường Đại Cồ Việt
Voies 164-202-220
Ngõ Đông Thái
Ruelle Đông Thái
Phố Đội Cung
Rue Chapuis
Đường Đội Cấn
Route Champ des Courses
Phố Đường Thành
Rue de la Citadelle
Phố Đinh Tiên Hoàng
Rue Đinh Tiên Hoàng

G
Phố Gia Ngư
Rue Nguyễn Du
Phố Gia Ngư
Rue Tirant
Đường Giải Phóng
Voie 232

H
Phố Hàng Bát Đàn
Rue Vieille des Tasses
Phố Hàng Bè
Rue des Radeaux
Phố Hàng Bồ
Rue des Paniers
Phố Hàng Bún
Rue des Vermicelles
Phố Hàng Bút
Rue Cambanière
Phố Hàng Bông
Rue du Coton
Phố Hàng Bông Thợ Ruộm
Rue Jean Soler
Phố Hàng Bông Thợ Ruộm
Rue des Teinturiers
Phố Hàng Bạc
Rue des Changeurs
Phố Hàng Bột
Rue Soeur Antoine
Phố Hàng Buồm
Rue des Voiles
Phố Hàng Cá
Rue de la Poissonnerie
Phố Hàng Cót
Rue de Takou
Phố Hàng Chai
Ngõ Ngang
Phố Hàng Chĩnh
Rue des Vases
Phố Hàng Chiếu
Rue des Nattes
Phố Hàng Chỉ
Impasse Hàng Chỉ
Phố Hàng Cân
Rue des Balances
Phố Hàng Da
Rue des Cuirs
Phố Hàng Dầu
Rue du Lac
Phố Hàng Đậu
Rue des Graines
Phố Hàng Đào
Rue de la Soie
Phố Hàng Điếu
Rue des Pipes
Phố Hàng Đường
Rue du Sucre
Phố Hàng Đồng Bát Sứ
Rue des Tasses
Phố Hàng Gà
Rue de Tiên-tsin
Phố Hàng Gai
Rue du Chanvre
Phố Hàng Giấy
Rue du Papier
Phố Hàng Hành
Ruelle des Oignons
Phố Hàng Hòm
Rue des Caisses
Đường Hạnh Phúc
Rue Ollivier
Phố Hàng Khoai
Rue des Tubercules
Phố Hàng Lọng
Route Mandarine
Phố Hàng Lược
Rue Sông Tô lịch
Phố Hàng Mã
Rue du Cuivre
Phố Hàng Mành
Rue des Stores
Phố Hàng Mắm
Rue de la Saumure
Phố Hàng Muối
Rue du Sel
Phố Hàng Ngang
Rue des Cantonnais
Phố Hàng Nón
Rue des Chapeaux
Phố Hàng Phèn
Rue du Vieux Marché
Phố Hàng Quạt
Rue des Eventails
Phố Hàng Rươi
Rue des Vers Blancs
Phố Hàng Than
Rue du Charbon
Phố Hàng Tre
Rue des Bambous
Phố Hàng Trống
Rue Jules Ferry
Phố Hàng Thiếc
Rue des Ferblautiers
Phố Hàng Vôi
Rue de la Chaux
Ngõ Hàng Vôi
Passage de la Chaux
Phố Hàn Thuyên
Rue Pavie
Phố Màn Chiểu
Rue Jean Dupuis
Phố Hàng Vải
Rue des Etoffes
Khu Hàng Cỏ
Cité Chấn Hưng
Phố Hà Trung
Rue Hà Trung
Ngõ Hà Trung
Impasse Hà Trung
Phố Hai Hiên
Rue Grappin
Phố Hai Tượng
Ruelle Hai Tượng
Khu Hà Hồi
Cité Jauréguiberry
Phố Hàm Long
Rue Doudart de Lagrée
Đường Hàm Tử Quan
Route Cầu Đất
Phố Hàm Nghi
Voie 143
Phố Hồ Xuân Hương
Rue Pierre Jahouille
Phố Hoả Lò
Rue de la Prison
Đường Hoàng Diệu
Rue Pierre Pasquier
Đường Hoàng Hoa Thám
Digue Parreau
Ngõ Hội Vũ
Ruelle Hội Vũ
Phố Hồng Đức
Rue Capitaine Pouligo
Phố Hoà Mã
Rue Amiral Sénès
Ngõ Hoà Mã
Rue Alfred Logerot
Phố Hùng Vương
Avenue Brière de l’Isle
Phố Hoa Giai
Voie 34
Phố Huấn Quyền
Voie 170b

K
Phố Ký Con
Rue Général Constant
Phố Kinh Dương Vương
Ruec Jacquin
Phố Khâm Thiên
Route Khâm Thiên
Khu Kiếp Bạc
Cité Thịnh Đức
Phố Khuông Việt
Rue Jouhaux
Phố Khúc Hạo
Rue Leblanc

L
Phố Lãn Ông
Rue Calmette
Phố Lạc Long Quân
Rue Hérel Brisis
Đường Lê Đại Hành
Boulevard Hoàng Cao Khải
Phố Lê Bình
Rue Charron
Phố Lê Lai
Avenue Dominé
Phố Lê Cảnh Tuân
Rue Général de Badens
Phố Lê Hữu Cảnh
Rue Monseigneur Deydier
Phố Lê Ninh
Rue Odendhal
Phố Lê Chân
Rue Paul Simoni
Phố Lê Như Hổ
Voie 203
Phố Lê Phụng Hiểu
Voie 209
Phố Lê Quý Đôn
Rue Général de Beylié
Phố Lê Trực
Rue Général Leblois
Phố Lê Thạch
Rue Chavassieux
Phố Lê Thái Tổ
Avenue Beauchamps
Phố Lê Thánh Tôn
Avenue Bobillot
Phố Lê Thái Tổ
Rue Francis Garnier
Phố Lê Văn Hưu
Rue Laveran
Phố Lò Rèn
Rue des Forgerons
Phố Lữ Gia
Rue Luro
Phố Lục Tỉnh
Rue Bonhour
Phố Lò Đúc
Rue Armand Rouseau
Phố Lương Văn Can
Rue Lê Quí Đôn
Phố Lương Ngọc Quyến
Rue Nguyễn Khuyến
Phố Lý Thái Tổ
Boulevard Amiral Courbet
Phố Lý Quốc Sư
Rue Lamblot
Phố Lý Thường Kiệt
Boulevard Carreau

M
Phố Mã Mây
Rue des Pavillons Noirs
Phố Mai Hắc Đế
Boulevard Gia Long
Phố Mai Xuân Thưởng
Rue Hậu Quân Chất
Phố Minh Khai
Rue Duvigneau
Phố Một Cột
Rue Elie Groleau

N
Đường Nam Bộ
Route Bạch Mai
Phố Nhà Thờ
Rue de la Cathédrale
Phố Nhà Hoả
Rue Feisamel
Phố Nhà Chung
Rue de la Mission
Phố Nam Ngư
Rue Nam Ngư
Khu Nam Nghĩa
Cité Tràng An
Đường Nhân Quyền
Avenue Paul Doumer
Phố Nhâm Diên
Rue Van Vollenhoven
Phố Ngô Sĩ Liên
Voies 210 - 237
Phố Ngô Sĩ Liên
Rue Lý Thường Kiệt
Phố Ngõ Gạch
Rue des Briques
Phố Ngõ Trạm
Rue Bourret
Phố Ngô Quyền
Boulevard Henri Rivière
Khu Nghĩa Lộ
Cité Thuận Lợi
Đường Ngũ Xã
Rue Trần Hưng Đạo
Phố Nguyễn Biểu
Rue des Frères Schneider
Phố Nguyễn Chế Nghĩa
Rue Bernard Debeaux
Phố Nguyễn Du
Rue Dufourcq
Phố Nguyễn Du
Rue Halais
Phố Nguyễn Đình Chiểu
Rue Julien Blanc
Phố Nguyễn Du
Rue Riquier
Phố Nguyễn Công Trứ
Voie 268
Phố Nguyễn Công Trứ
Cité Văn Tân
Phố Nguyễn Huy Tự
Rue Barona
Phố Nguyễn Huy Tự
Rue Trạng Trình
Phố Nguyễn Mại
Ngõ Huyện – Voie C
Phố Nguyễn Mậu Kiên
Rue Duranton
Phố Nguyễn Phạm Tuân
Rue Galet
Phố Nguyễn Phạm Tuân
Rue Gelet
Phố Nguyễn Thị Bình
Rue Gauducheau – Voie 163
Phố Nguyễn Thị Kim
Rue du docteur Constant Mathis
Phố Nguyễn Thành Hiền
Rue Capitaine Labrousse
Phố Nguyễn Thượng Hiền
Rue Mongrand
Phố Nguyễn Thái Học
Rue Blockhaus Nord
Phố Nguyễn Trãi
Rue Albert Pouyane
Phố Nguyễn Tri Phương
Rue Maréchal Joffre
Phố Nguyễn Trường Tộ
Rue Jambert
Phố Nguyễn Văn Trạch
Rue de l’Hôpital chinois

O
Phố Ôn Như Hầu
Rue Bonifacy
Phố Ông Ích Khiêm
Rue Général Mangin

P
Phố Phan Bội Châu
Rue Colomb
Phố Phan Đình Phùng
Boulevard Carnet
Phố Phan Chu Trinh
Rue Duvillier
Phố Phan Thanh Giản
Rue Leclanger
Phố Phan Thanh
Rue Nguyễn Trãi
Phố Phan Huy Chú
Rue Raffanel
Phố Phan Phú Tiến
Voie 206
Phố Phạm Đình Hổ
Rue Administrateur Cheon
Phố Phạm Ngũ Lão
Rue de la Concession
Phố Phạm Phú Thứ
Rue Phạm Phú Thứ
Phố Phạm Cập Trai
Voie 205
Phố Phạm Sư Mạnh
Rue de la Sapèquerie
Phố Phất Lộc
Ruelle Phất Lộc
Phố Phó Đức Chính
Rue Antoine Bonnet
Phố Phó Đức Chính
Rue Nguyễn Công Trứ
Phố Phúc Kiến
Rue des Phúc Kiến
Phố Phù Đổng
Rue des Pescadores
Phố Phùng Hưng
Rue Henri d’Orléans
Phố Phương Đình
Rue Án sát siêu

Q
Phố Quán Sứ
Rue Richaud
Đường Quan Thánh
Boulevard Grand Bouddha
Phố Quang Trung
Boulevard Jauréguiberry
Đường Quốc Tử Giám
Voie 238

S
Phố Sĩ Nhiếp
Rue Cao Đắc Minh
Đường Sơn Tây
Route de Sơn Tây

T
Phố Tạ Hiện
Rue Géraud
Ngõ Tân Trào
Voies 233 – 260b
Đường Tao Đàn
Voie 106
Phố Tản Đà
Voie 103
Phố Tăng Bạt Hổ
Voie 140 - 162
Ngõ Tạm Thương
Ruelle Tạm Thương
Phố Tô Hiệu
Rue Wiélé
Ngõ Tô Tịch
Ruelle Tô Tịch
Phố Tế Sinh
Voie 237
Phố Thi Sách
Rue Rodier
Ngõ Thanh Hà
Ruelle Thanh Hà
Ngõ Thanh Miện
Ruelle Thanh Miện
Đường Thái Nguyên
Voie 262
Đường Thuý Ái
Voie 159
Phố Thủ Khoa Trung
Rue Trippenbach
Ngõ Thọ Xương
Voie 13 Ngõ Huyện
Phố Thái Phiên
Rue Goussard
Phố Tân Trào
Rue Gustave Dumoutier
Phố Thuốc Bắc
Rue des Médicaments
Phố Thủ Khoa Huân
Rue de la Pépinère
Phố Tô Hiến Thành
Rue Fourès
Phố Tôn Thất Thuyết
Rue Félix Faure
Phố Tôn Thất Thuyết
Rue Galliéni
Phố Tôn Trung Sơn
Rue Giovanninelli
Phố Tống Duy Tân
Rue Henri de Monpezat
Phố Tôn Đản
Rue Lambert
Phố Tán Thuật
Rue Nguyễn Duy Hàn
Phố Tán Thuật
Rue Lataste, Lepage
Khu Thiên Trường
Cité Đại Lợi
Phố Triệu Quang Phục
Boulevard Đồng Khánh
Phố Trần Hưng Đạo
Boulevard Gambetta
Phố Tăng Bạt Hổ
Rue Commandant Révérony
Phố Trần Nguyên Hãn
Rue Balny
Phố Trần Nhật Duật
Rue Clémenceau
Phố Trần Quý Cáp
Rue Crévot
Phố Trần Bình Trọng
Rue Delorme
Phố Trần Quang Khải
Quai Guillemoto
Phố Trần Thánh Tôn
Rue Harmand
Phố Trần Cao Vân
Rue Nguyễn Trọng Hiệp
Phố Trần Quốc Tonả
Rue Reinach
Phố Trần Phú
Rue René Daurelle
Phố Trần Nhân Tôn
Rue Résident Miribel
Phố Trần Khánh Dư
Quai Rheinart
Phố Tràng Thi
Rue Borgnis Desbordes
Phố Tràng Tiền
Rue Paul Bert
Phố Trạng Trình
Rue Rialan
Phố Trương Hán Siêu
Rue Robert
Phố Trương Vĩnh Ký
Voie 221
Phố Trúc Bạch
Voie des 2 soeurs Trưng
Ngõ Trung Yên
Ruelle Trung Yên
Khu Tức Mạc
Cité Tân Hưng
Phố Tự Do
Rue Président Morel
Phố Tích Quang
Rue Ch. Coulier

V
Đường Vân Đồn
Đường đất ra sông
Khu Văn Thân
Cité Vĩnh Thái
Ngõ Vọng Đức
Rue Vọng Đức

X
Phố Xứ Nhu
Rue Tiền Quân Thành

Y
Phố Yên Ninh
Rue Bourrin
Phố Yên Đổ
Rue Dutreuil de Rhins
Phố Yên Thế
Place Foch
Phố Yết Kiêu
Rue Bovet
Đường Yên Bái
Voie 233
Ngõ Yên Thành
Impasse Yên Thành
Ngõ Yên Thái
Ruelle Yên Thái
Phố Yersin
Rue Sergent Larrivé
Đê Yên Phụ
Digue Yên Phụ

Các công viên
Ba Đình
Hàng Đậu
Bắc Sơn
Cửa Nam
Bính Thân
Trước nhà thuơng Đồn thuỷ, đầu đường Trần Hưng Đạo
Bãi Sậy
Cạnh Phủ Toàn quyền cũ
Chi Lăng
Canh Nông
Chí Linh
Cạnh Bưu điện
Độc Lập
Trước Phủ Toàn quyền cũ
Diên Hồng
Trước Bắc Bộ phủ
Hoa Lư
Trước trường Đại học
Kính Thiên
Giữa đường Hùng Vương
Lam Sơn
Bách Thú
Lãng Bạc
Trông ra Hồ Tây
Mê Linh
Góc hàng Bông thợ ruộm
Pasteur
Trước trường Pasteur
Vũ Quang
Phố Tăng Bạt Hổ cạnh nhà thương Đồn thuỷ
Yên Thế
Cạnh Nhà hát lớn
Tây Sơn
Cạnh Thư viện

Hoàng Thị Hằng - Phòng Tổ chức sử dung tài liệu Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I

No comments:

Post a Comment