Sét ty / xét ty
/ xả-tri / xã tri
(tiếng Pháp viết là Chetty) là người Ấn Độ làm người cho vay (thường là) rất nặng lãi (Lê Văn Đức,
1960b:1289 ; Thanh Nghị, 1967b:1507 ; Thanh Nghị, 1967b:1151 ; Ban
Tu Thư Khai trí, 1971:937 ; Nguyễn Quảng Tuân,
1992:466 ; Nguyễn
Như Ý, 1999:1848):
Cái hiểm-tượng ấy là cái hiểm-tượng bọn Chà-và (Tây-đen)
cho vay, trong Nam-kỳ gọi là bọn “xả-tri” (tức ngoài ta gọi là “xét-ty” =
chetty).
Nam Phong Tạp Chí số
20 (Phạm
Quỳnh, 1919:130, Phạm Quỳnh)
Người Việt Nam học Ấn Độ làm nghề này được gọi là sét ty da vàng (Lê Văn Đức,
1970b:1289):
Lại một xét ty
da vàng nữa bị tù tội.
Đó là Lê Văn Huyến
làm nghề cho vay nặng lãi ở Ninh Bình.
Ngày Nay số 125 (Hoàng Đạo, 1938:5)
Nói chung ai cho vay bạc nặng lãi cũng bị gọi là sét ty, không cứ gì người Ấn Độ:
Mấy bọn nhà dầu
nghệ Sét-ty,
Bo bo giữ của có
làm chi?
Nam Phong Tạp Chí số 16 (Nguyễn Song Kim, 1918:217)
À thôi! có nghề
này chóng giầu mà nhàn: nghề “Sét-ty”.
Nam Phong Tạp Chí số 24 (ĐH.:1919:503)
No comments:
Post a Comment