Saturday, 1 October 2011
Phim hồng là phim gì?
Màu ve là màu gì?
Màu ve là màu xanh lá cây. Gốc tiếng Pháp là vert: vôi ve (lait de chaux vert), đậu ve (haricot vert)... Có khi người ta chỉ nói ve nhưng hiểu là vôi ve:
Căn phòng vuông, tường quét ve, ánh đèn nê ông xanh mát. (Đắc Trung, 2006:155)
Thursday, 29 September 2011
Vì sao phim đen không phải là phim đen?
Các nhà phê bình Pháp (Nino Frank) dùng thuật ngữ film noir (phim đen) chỉ một thể loại phim phát triển ở Hollywood sau năm 1941, có nội dung na ná các tiểu thuyết trinh thám trong Série noire của Pháp. Khoảng cuối thập niên 50 thể loại này lụi tàn. Ngày nay chỉ có những người lớn tuổi còn nhớ hoặc một số nhà nghiên cứu điện ảnh biết phim đen của Hollywood là gì.
Quãng những năm 80 ở Sài Gòn rộ lên các điểm chiếu vi-đê-ô. Trên báo chí bắt đầu xuất hiện các cụm từ vi-đê-ô đen, phim đen... để chỉ tất cả các bộ phim có tính bạo lực, khiêu dâm, phản động... Gần đây cụm từ phim đen chỉ có nghĩa là phim khiêu dâm.
Như vậy nếu dịch ra tiếng Pháp thì phim đen những năm 50 là film noir, phim đen những năm 80 là film sans visa và phim đen bây giờ là film classé X hoặc film érotique, film pornographique.
Xê xê xê pê là cái gì?
Tên chính thức đầy đủ của Liên Xô là Liên Bang Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Xô Viết, tiếng Nga là Сою́з Сове́тских Социалисти́ческих Респу́блик, viết tắt là CCCP, đọc theo kiểu Việt là xê xê xê pê. Dân gian cắt nghĩa CCCP là các chú cứ phá / còn cho còn phá... vì việc sử dụng hoang phí viện trợ Liên Xô đã thành chuyện thường ngày. Xê xê xê pê vì vậy có nghĩa là của chùa, xài không cần tiếc :
Anh ta loay hoay tìm bao thuốc lá, nhưng thuốc lá là vật bất ly thân, Cương đã cho vào túi áo bông, không thể để thành một thứ xê xê xê pê trong buồng lái được (Bùi Ngọc Tấn, 2008:103)
Wednesday, 28 September 2011
Xe ba lua là xe gì?
Xe ba lua là xe tải hạng nặng. Gốc Pháp là poids lourd, vào tiếng Việt thành boa lua và ba lua. Ba lua thông dụng hơn.
Tuesday, 27 September 2011
Mô bin là cái gì?
Từ bobine của tiếng Pháp vào tiếng Việt thành bô bin: bô bin đánh lửa (bobine d’allumage) ; bô bin sơ cấp (bobine primaire)... Bô bin có một biến thể là mô bin :
Đặc biệt Khanh đã hợp lý hóa các thao tác trong công nghệ dệt, phân loại môbin thu hồi để tái sản xuất. (Triệu Xuân, 2007:67)
Hiện tượng chuyển đổi này không có gì khó hiểu: /b/ và /m/ đều là âm môi hữu thanh.
Sunday, 25 September 2011
Rau bi na là rau gì?
Bi na là từ gốc Pháp (épinard): rau bi na bờ tường (épinard de muraille), rau bi na dại (épinard sauvage). Rau bi na có tên khoa học là Spinacia oleracea.
Rau bi na được tiếng là giàu chất sắt. Sự thật là năm 1890 cô thư ký của phòng thí nghiệm phân chất rau bi na đã đánh máy sai, nâng hàm lượng sắt trong rau lên gấp mười lần hàm lượng thật. Mãi bốn chục năm sau các nhà khoa học mới phát hiện ra sai lầm này nhưng đã quá muộn. Không còn ai không tin rằng bi na là vô địch rau quả về hàm lượng sắt. («Du fer dans les épinards et autres idées reçues», Jean-François Bouvet, Seuil, 1997)
Subscribe to:
Posts (Atom)