NỐT nào của tiếng Pháp?

 

nốt ₁ (MUSIQUE) note. ~  cao ~  note haute ; ~ nhạc lạc lõng fausse note ; ~  thấp  note basse ; biết đọc ~ savoir lire les notes.[i]

─ dựa (MUSIQUE) appoggiature / apogiature.[ii]

─ đen (MUSIQUE) [note] noire. Một nốt trắng bằng hai ~ Une blanche vaut deux noires.[iii]

─ móc (MUSIQUE) croche. ~ ba triple croche ; ~ bốn quadruple croche ; ~ đơn croche ; ~ kép double croche.

─ trắng (MUSIQUE) [note] blanche. Một ~ bằng hai nốt đen Une blanche vaut deux noires.[iv]

─ tròn (MUSIQUE) [note] ronde.[v]

─ vuông (MUSIQUE) [note] carrée.[vi]

nốt ₂ note. giấy ~ papier de note (PAPETERIE) ; lấy ~ prendre ses notes.[vii]

nốt ₃ note. cho ~ công chức noter un fonctionnaire.[viii]

nốt ₄  Q nodule. ~ man-gan  (MINÉRALOGIE) nodule de manganèse ; ~ tuyến giáp (MÉDECINE) nodule thyroïdien.

---

[i] * Khuôn khổ 31x24, bìa cứng, giấy tốt, dấu (nốt) rất rõ ràng. Phong Hóa Tuần Báo số 37 (1933:10)

* Có người sẽ hỏi : nếu máy sáng tác không phải dựa trên 4 nốt nhạc, mà dựa trên 7 nốt nhạc đi liền nhau thì sẽ như thế nào ? Tin Tức Hoạt Động Khoa Học số 3 (1962:26, Đinh Ngọc Lân)

* Những điều không thực là phức tạp ấy được trình bày trong sách vở thành ra « sự sáng tác âm nhạc bằng máy », đồng thời người ta lại nói một cách nghiêm túc rằng nếu thêm một số nốt nhạc để  « bơm đủ xăng » cho máy thì máy sẽ sáng tác ra được những điệu nhạc nghiêm túc hơn, và nếu bớt một số nốt nhạc ấy thì sẽ làm ra loại nhạc  hiện đại, hay một điệu nhạc « gia-zơ » (djaz) nào đấy. Tin Tức Hoạt Động Khoa Học số 3 (1962:26, Đinh Ngọc Lân)

* So dây, Sơn gẩy vài nốt dạo. Nam Dao (2014-2:266)

NVK (1959:197), ĐĐV (1960:401), LVĐ (1970b:995), KMA (1977a:554), NQT (1992:285), NTG (1994:161)

[ii] HHT (2002:95)

[iii] HHT (2002:193)

[iv] NVK (1959:714), HHT (2002:193)

[v] HHT (2002:263)

[vi] HHT (2002:263)

[vii] * Các cụ mãi đến một giờ, một giờ rưỡi trưa, mới ra ăn cơm, coi bộ như bất-đắc-dĩ mà phải ăn ; mà ăn gì ? một miếng bánh mì, một món trứng, giam ba miếng giồi-lạp, một cốc rượu vang, thế mà thôi, mà vừa ăn vừa đọc lại những mảnh giấy  « nốt » đã biên chép đặc cả, như không để ý đến miếng ăn nữa. Nam Phong Tạp Chí số 73 (1923:18, Ph.Q)

* Thầy giáo thường chỉ đọc bài để học-trò im lặng ngồi nghe và lấy « nốt ». Nam Phong Tạp Chí số 203 (1934:6, Nguyễn Văn Hiếu)

* Mỗi con có một quyển sổ, trong biên « nốt » như học trò vậy. Phong Hóa Tuần Báo số 129 (1934:2, Tứ Ly)

* Hôm rồi, nhơn lấy tập hồ sơ tài liệu thâu thập từ bé ra xem thì có nhiều tờ giấy nốt (note) đã nát ra từng mảnh vụn, nghĩ tiếc quá. Vương Hồng Sển (2012a:83)

[viii] * Xin các cậu than-niên ta nên gắng-cố công-phu tu-dưỡng, học gì kì cho được, làm gì kì cho nên ; ta học là chủ để mở-mang trí-thức cho ta, không phải chỉ vì nốt (note) thầy-giáo, bằng hàn trường mà qua-loa cho xong truyện ; ta làm là làm để thụ-lập công-danh của ta, không phải chỉ vì phạt lương, cầu thăng trật mà nhuế-nhóa cho tối ngày ; ta có tai mắt, ta có tâm-tư, ta niên-phú lực-cường, đường-đường một đứng nam-nhi trên thế-giới, lẽ nào ta lại như loài vượn, như đứa trẻ con ; không phải ai kích-lệ ta mới học ; không phải ai giám-đốc ta mới làm ; ông Mạnh-tử nói : « Người tự bỏ mình, không làm gì được » ; Lời ngạn-ngữ Tây nói  « Trời giúp kẻ tự giúp mình. » tức nghĩa ấy vậy. Nam Phong Tạp Chí số 22 (1919:298-299, Tuyết-Huy)

* Cách tiến-cử thiên-tư phần nhiều, chớ đắc-nhân phần ít, cách thi-cử kiêu-hãnh phần nhiều, chớ thực tài phần ít; duy cách sát-hạch trong trường học, hằng ngày vét được tính nết tốt xấu, công-khóa hơn thua, tính nốt (note) có sổ, lên lớp có thi, đến kỳ tốt-nghiệp, sát-hạch tất không còn lầm nữa; dù quan giám-khảo có muốn tư-vị đi nữa, nhưng sức học hồi bình-nhật, thày giáo đã công-nhận, đồng-bối đã biết nhau, khóe gian cũng dễ lòi ra được, kẻ làm gian có chỗ sợ mà không dám lung, nên so-sánh trong các các lựa lấy người, có cách xát-hạch trong trường học là công-chính, thành-hiệu nhiều, mối tệ ít hơn cả. Nam Phong Tạp Chí số 23 (1919:373, Tuyết-Huy)

* Một quan Thống-đốc bị kiện vì cho nốt xấu lại viên Thuộc-hạ Trung Lập Báo số 212(1924:1)

* Quan Thống-sứ Bắc-kỳ đã đặt lệ quan nào nào có  « nốt »  tốt về việc cải-lương mới được thăng-bổ. Nam Phong Tạp Chí số 104 (1926:261, Đ. N.)

* Một bản sao các nốt và thứ bậc trong các kỳ thi, có chữ nhận-thực của ông hiệu-trưởng và lời ban khen hoặc chê về sự học, hạnh-kiểm của học-sinh. Nam Phong Tạp Chí số 195 (1934:328)

* Ông tươi cười toan cho nốt, nhưng gió quạt máy cứ chực lật tờ giấy chấm thi. Ngày Nay số 16 (1936:13, Nhất Linh)

* Nhưng có một điều tao rất không bằng lòng, là cuối niên học, mầy đã bị ông Đốc học cho « nốt »  xấu trong học bạ... Nguyễn Vỹ (1970a:136)

* Nhưng có một điều tao rất không bằng lòng, là cuối niên học, mầy đã bị ông Đốc học cho "nốt" xấu trong học bạ... Nguyễn Vỹ (2006:127)

* Ông cầm bút cho nốt và tiện tay lấy cái tẩy chận lên góc giấy. Nhất Linh (1973:103)

Phụ huynh của ai?

 

Một đặc điểm quan trọng của ngữ pháp tiếng Việt là định ngữ là nó gắn rất chặt với danh ngữ đi trước (xe của tôi, nhà của nó, ngữ pháp của tiếng Việt... và phụ huynh của các em học sinh). Khi dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt không nên bám sát trật tự của câu văn tiếng Anh (a letter to all parents / caregivers of children in South Australian schools and preschools from Minister for Education, Hon John Gardner MP => thư gửi phụ huynh của bộ trưởng giáo dục). Cách khắc phục rất đơn giản, đảo trật tự một chút là xong: thư của bộ trưởng giáo dục gửi phụ huynh).