Phó thương gia làm gì?

Phó thương gia là từ được Brian Wu đặt ra để dịch từ sub-merchant bên tiếng Anh:

Điều này đã được khẳng định bởi vị phó thương gia (sub-merchant), Goddert Bruggen, người đã bị mắc cạn tại đây với con tàu Maria vào ngày 26 tháng 11 năm ngoái và (vị này) đã để ý là (do) đất đai tại đây bị chìm dưới nước (sau) những cơn mưa lớn, nên việc giong thuyền đến Hội An không thể nào (có thể) ít hơn 8 ngày.

Ông đặt ra từ ấy rồi ông để đấy cho người đọc bản dịch của ông tha hồ đoán.

Sự thật là để quản lý một hệ thống thương điếm và thuộc địa đồ sộ, Toàn quyền Công Ty Đông Ấn Hà Lan (Vereenigde Oost-Indische Compagnie, viết tắt là VOC) có cả một bộ máy hành chính tương xứng, với các ban ngành như chính trị, quân đội, hải quân, thủ công nghệ, tôn giáo... Cấp bậc cao nhất trong cơ quan chính trị là Opperkoopman (tiếng Anh dịch là Senior Merchant / Upper Merchant / Head Merchant / Chief Merchant / Chief Commissary). Xuống dưới có Koopman (tiếng Anh dịch là Merchant / Commis / Commissary), Onderkoopman (tiếng Anh dịch là Junior Merchant / Sub-Merchant / Under-Merchant), Boekliouder (Book-keeper). Xuống thấp hơn nữa là các thư lại, trợ lý... (Assistant Boekhouder, Junior Assistant Boekhouder, Aanquikeling, Zoldaat by de pen (Writer)). Tất cả đều là viên chức làm công ăn lương tùy theo hạng thấp hạng cao, không phải là thương gia.