Friday 23 November 2012

Phóng viên nhầm hay mình nhầm?


Trật tự từ có thể phản ánh nhiều quan hệ ngữ nghĩa khác nhau.
Để trả lời cho câu hỏi đào tạo ai?, ta có thể có đào tạo con người, đào tạo lớp trẻ, đào tạo thanh niên, đào tạo mình...
Để nói về hình thức đào tạo, ta có đào tạo chính quy, đào tạo từ xa, đào tạo tập trung, đào tạo tại chức, đào tạo thường xuyên, đào tạo chui...
Để nói về bậc đào tạo, ta có đào tạo phổ thông, đào tạo đại học, đào tạo sau đại học ...
Để nói về phẩm chất đào tạo, ta có đào tạo chu đáo, đào tạo đào tạo cẩu thả, ...
Để nói về mục đích đào tạo, ta có đào tạo học vị , đào tạo nhân cách, đào tạo con người mới xã hội chủ nghĩa, và tại sao không được phép có đào tạo chức danh?

Một cụm từ như đào tạo bác sĩ tự nó là mơ hồ, bởi vì nếu không có văn cảnh, ta không thể biết chính xác bản chất của quan hệ giữa đào tạobác sĩ. Thậm chí ở một văn cảnh như sau, cụm từ đó vẫn chưa hết mơ hồ
Trường này đào tạo bác sĩ đa khoa
Trường này đào tạo người (chưa có bằng bác sĩ y khoa) thành (người có bằng) bác sĩ y khoa? Hay trường này nhận các bác sĩ đa khoa vào đào tạo để cấp cho họ một văn bằng khác?

Nói tóm lại, để hiểu đúng một cụm từ chưa bao giờ gặp, cần hiểu đúng bản chất của mối quan hệ giữa các yếu tố tham gia cấu tạo cụm từ đó. Nếu mình hiểu sai, ấy là mình sai, không có nghĩa là phóng viên sai.

No comments:

Post a Comment