Đoạn dưới đây được trích từ bản điện
tử (đang lưu hành trên mạng) của quyển Điện
Biên Phủ từ góc nhìn của người lính Pháp (nguyên bản Les hommes de Dien Bien Phu của Roger Bruge, Ngữ Phan dịch, nhà
xuất bản Thông Tấn 2004):
Tiếp
theo sau là những dòng vô cùng âu yếm kết thúc bức thư phát đi từ Hà Nội, trong
lúc tử thần đã đến đấy gõ cửa... Quân dù của Biga đào hầm, hào và tiếc
những cái họ đã làm trong thời gian đầu ở đây, sau cuộc hành quân Hải li. Không
còn vấn đề thả dù các tấm ván và phiến gỗ xuống nữa, và người ta chẳng tìm được
cái gì để bảo vệ các hầm trú ẩn mới. Người của tiểu đoàn 6 chỉ có hệ thống D
(độ lệch từ) để chống đỡ vị trí của họ ở chân cứ điểm Élian 4. Không có bê
tông, không có tháp xe tăng cải tạo, không có lô cốt, vị trí có hình một cái
hào vòng tròn nối liền các vị trí chiến đấu giới hạn bằng các vị trí vũ khí
nặng. Không có vách ngăn, các lối vào được bảo vệ, mới ở dạng dự án và các nắp
che bằng các vật liệu hỗn tạp nhất. Thậm chí người ta còn thấy người của tiểu
đoàn 6 đánh nhau dưới những chiếc dù rơi tự do để thu hồi những tấm phên và
những cuộn dây kẽm gai. Sở chỉ huy của Biga được đào nhanh và mái của nó được
làm bằng những tấm ván không dày, đến nỗi người ta tự hỏi làm sao mà nó chịu
đựng được đống đất đắp lên để bảo vệ. Các đại đội của ông cũng không hơn
gì.
Câu Người của tiểu đoàn 6 chỉ có hệ thống D (độ lệch từ) để chống đỡ vị trí
của họ ở chân cứ điểm Élian 4 là một câu rất khó hiểu đối với người Việt.
Hệ thống D, tiếng Pháp là système D,
trong đó chữ D là dạng tắt cho cả họ
débrouillard (giỏi xoay xở) hay débrouillardise (tài xoay xở), động từ se débrouiller (xoay xở). Ý câu đã dẫn
muốn nói là lính (hommes = người) của tiểu đoàn 6 phải tự xoay xở
để xây dựng trận địa.
Trang Web về tiểu đoàn của Bigeard (bataillonbigeard.wifeo.com/1954.php) có đề cập chuyện này, bằng một câu
như sau:
Les
paras creusent abris et tranchées et non que le système D pour étayer leur
position, au pied d'ELIANE 4.
(Anh Tây này định viết n’ont que, gõ lộn thành non que)
Vẫn không thể hiểu hệ thống D (độ lệch từ) trong bản tiếng
Việt là cái quỷ ma gì.
No comments:
Post a Comment