Saturday, 8 June 2013

Ngữ Phan có biết hệ thống D là gì không?



Đoạn dưới đây được trích từ bản điện tử (đang lưu hành trên mạng) của quyển Điện Biên Phủ từ góc nhìn của người lính Pháp (nguyên bản Les hommes de Dien Bien Phu của Roger Bruge, Ngữ Phan dịch, nhà xuất bản Thông Tấn 2004):
Tiếp theo sau là những dòng vô cùng âu yếm kết thúc bức thư phát đi từ Hà Nội, trong lúc tử thần đã đến đấy gõ cửa...  Quân dù của Biga đào hầm, hào và tiếc những cái họ đã làm trong thời gian đầu ở đây, sau cuộc hành quân Hải li. Không còn vấn đề thả dù các tấm ván và phiến gỗ xuống nữa, và người ta chẳng tìm được cái gì để bảo vệ các hầm trú ẩn mới. Người của tiểu đoàn 6 chỉ có hệ thống D (độ lệch từ) để chống đỡ vị trí của họ ở chân cứ điểm Élian 4. Không có bê tông, không có tháp xe tăng cải tạo, không có lô cốt, vị trí có hình một cái hào vòng tròn nối liền các vị trí chiến đấu giới hạn bằng các vị trí vũ khí nặng. Không có vách ngăn, các lối vào được bảo vệ, mới ở dạng dự án và các nắp che bằng các vật liệu hỗn tạp nhất. Thậm chí người ta còn thấy người của tiểu đoàn 6 đánh nhau dưới những chiếc dù rơi tự do để thu hồi những tấm phên và những cuộn dây kẽm gai. Sở chỉ huy của Biga được đào nhanh và mái của nó được làm bằng những tấm ván không dày, đến nỗi người ta tự hỏi làm sao mà nó chịu đựng được đống đất đắp lên để bảo vệ. Các đại đội của ông cũng không hơn gì. 
Câu Người của tiểu đoàn 6 chỉ có hệ thống D (độ lệch từ) để chống đỡ vị trí của họ ở chân cứ điểm Élian 4 là một câu rất khó hiểu đối với người Việt. Hệ thống D, tiếng Pháp là système D, trong đó chữ D là dạng tắt cho cả họ débrouillard (giỏi xoay xở) hay débrouillardise (tài xoay xở), động từ se débrouiller (xoay xở). Ý câu đã dẫn muốn nói là lính (hommes = người) của tiểu đoàn 6 phải tự xoay xở để xây dựng trận địa.
Trang Web về tiểu đoàn của Bigeard (bataillonbigeard.wifeo.com/1954.php) có đề cập chuyện này, bằng một câu như sau:
Les paras creusent abris et tranchées et non que le système D pour étayer leur position, au pied d'ELIANE 4.
(Anh Tây này định viết n’ont que, gõ lộn thành non que)

Vẫn không thể hiểu hệ thống D (độ lệch từ) trong bản tiếng Việt là cái quỷ ma gì.

No comments:

Post a Comment