Tiếng Tây bồi là gì?

Khi xưa những người Việt đi làm bồi, không được học tiếng Pháp có bài có bản, phải dùng một thứ tiếng hổ lốn để nói với chủ Tây.

Một anh bồi tả con cọp như vầy mà ông chủ Tây hiểu được nhưng đồng bào anh chịu chết:

Lúy cẩm bớp me ba bớp.
Tí tí giôn,
Tí tí noa.
Luý gầm, luý gừ.
Luý măng-giê me-xừ.
Luý măng giê cả moa.

(Lui comme bœuf mais pas bœuf

tí tí jaune

tí tí noir

lui gầm, lui gừ

lui manger monsieur

lui manger cả moi)

Dịch ra tiếng Việt là:

Nó giống con bò nhưng không phải bò.
Tí tí vàng,
Tí tí đen.
Nó gầm, nó gừ.
Nó ăn ông.
Nó ăn cả tôi.)

Món cua chiên được mô tả như sau:

Luý to cẩm manh.
Luý a uýt cẳng đơ càng.
Luý cắp đau chết cha.
Rô-ti luý thơm cẩm nước hoa.
Măng-giê luý bố-cu bồng quên chết.

lui to comme main

lui a huit cẳng deux càng

lui cắp đau chết cha

rôti lui thơm comme nước hoa

manger lui beaucoup bon quên chết

Ý muốn nói là:
Nó to bằng bàn tay.
Nó có tám cẳng hai càng.
Nó cắp đau chết cha.
Chiên nó thơm như nước hoa.
Ăn nó rất ngon quên chết.

Không ít người An Nam ít học đi lính, làm bếp, làm thợ, bán dâm... cũng nói với Tây bằng thứ tiếng pha tạp đó. Số này có thể đông hơn cả số làm bồi. Tuy nhiên người ta vẫn gọi thứ tiếng Tây giả cầy đó là tiếng Tây bồi.