Tiết kiệm cái gì để làm gì?

TrầnTrọng Đăng Đàn khen cách Bác Hồ cải tiến chữ Quốc Ngữ:

Thể nghiệm để đúc kếtkhoa học, góp sức làm cho ngôn ngữ dân tộc được phong phú hơn, dân dễ học, dễnhớ mà ít tốn thì giờ, tiết kiệm công sức, đó là một điểm sáng thuộc loại sángnhất trong tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ điểm sáng này chúng ta có thể xem danh nhânHồ Chí Minh không chỉ là về mặt văn hóa mà còn về mặt khoa học nữa.

Lý do là:

Việc thay thế “d”,“gi” bằng “z”; “ph” bằng “f”; “ngh” bằng “ng” cũng như không đánh thêm dấu sắc( ù) khi chữ đã trọn nghĩa, trước hết là tiết kiệm được công viết vì số chữ đượcgiảm bớt mà nghĩa thì không đổi; lại giảm bớt được động tác nhấc bút lúc viết;thứ hai là tiết kiệm thì giờ lúc dạy đánh vần và học đánh vần. Ví dụ như chữcác: Thay vì phải phát âm: cờ-a-ca-a-cờ-ác là các-sắc-các thì chỉ cần phát âm:cờ-a-ca-a-cờ-ác là các, là đủ. Hoặc thay vì phải phát âm a-cờ-ác-cờ-ác là các-sắc-cácthì chỉ cần phát âm: a-cờ-ác-cờ-ác-các là đủ. Hoặc ví dụ như chữ rất: Thay vìphải phát âm rờ-ớ-rớ-ớ-tờ-ất, là rất-sắc-rất thì chỉ cần phát âm rờ-ớ-rớ, ớ-tờ-ất,là rất là đủ; hoặc thay vì phải phát âm: ớ-tờ-ất-rờ-ất- là rất-sắc- rất thì chỉcần phát âm: ớ-tờ-ất-rờ-ất-rất, là đủ, v.v...

Nhưng Trần Trọng Đăng Đàn chưa bao giờ viết theo cách ấy trong bất kỳ tác phẩm nào của ông, kể cả trong bài viết dùng để tán thưởng thứ chữ đó. Vì sao? Vì viết như thế thì không kiếm ra người đọc. Tiết kiệm kiểu ấy là không phải lối. Và nếu thật sự muốn tiết kiệm công viết, công đánh máy thì tốt nhất là đừng viết gì hết. Càng không nên viết nhảm.

Chuyện tiết kiệm công đánh vần chẳng hạn là một sự hết sức nhảm nhí. Hóa ra nếu không phải học đánh vần nữa thì việc Bác Hồ cải tiến chữ quốc ngữ trở nên vô dụng. Hay nói thế này cũng được: chừng nào thầy cô còn ép trẻ con học đọc bằng cách đánh vần như thế... như thế... thì phải sửa lại chữ để có thể đánh vần như thế... như thế... Ông Trần Trọng Đăng Đàn thậm chí không buồn tìm hiểu xem có cách nào học đọc tiếng Việt mà không phải qua giai đoạn đánh vần không, chỉ chăm chăm gọt chân cho vừa giày.

Khi ta cần đi xa, nên đón ô tô, tàu hỏa mà đi cho nhanh chứ loay hoay lắp thêm bánh cho xe đạp mà làm gì? Lắp xong rồi thì hãy chịu khó nhìn quanh xem có ai đi tàu bay, tàu bò không đã trước khi nức nở khen cái xe mình mới sửa là điểm sáng thuộc loại sáng nhất.